گفتار دوم

نظريه ها در روان شناسي اجتماعي

هدف آموزش کلي:
آشنايي با نظريه هاي مختلف در روان شناسي اجتماعي و نحوه توجيه پديده هاي اجتماعي در چارچوب اين نظريه ها.

هدفهاي آموزشي جزئي :
دانشجويان پس از مطالعه اين فصل بايد بتوانند:
1- نظريه را تعريف کنند و جايگاه و کاربرد آن در روان شناسي اجتماعي را بيان کنند. 2- ويژگيهاي نظريه هاي مختلف روان شناسي اجتماعي را که در زير ذکر شده اند تشريح کنند.
الف) نظريه هاي محرک پاسخي و تقويتي
ب) نظريه هاي گشتالت و شناختي
ج) نظريه ميداني
د) نظريه روانکاري
هـ) نظريه نقش
3- مورد تاريخي راسپوتين را بر اساس هر يک از نظريه هاي ذکر شده تجزيه و تحليل کنند.
4- نقاط ضعف و قوت نظريه هاي ذکر شده را با يکديگر مقايسه کنند.
5- با استفاده از منابع معرفي شده براي توضيح هر يک از نظريه هاي ذکر شده ، علاوه بر مورد راسپيوتين، حداقل يک يا دو مثال ذکر کنند.

نظريه هاي روان شناسي اجتماعي
الف) نظريه هاي محرک - پاسخ

مفروضات:
بهترين روش درک رفتار اجتماعي مطالعه ارتباطهاي بين محرک ها و پاسخ ها است.
محرک عامل بيروني يا دروني است که تغييري در رفتار شخص ايجاد مي کنند.
تغيير ايجاد شده در رفتار شخص پاسخ نام دارد.
نيرومندي پيوند بين محرک - پاسخ بستگي به ميزان تقويتي دارد که به دنبال پاسخ مي آيد.

عوامل مورد تاکيد نظريه پردازان محرک - پاسخي

در چارچوب نظريه هاي محرک - پاسخي، نظريه پردازان در تبيين رفتارهاي اجتماعـي تاکيـدهاي خـاص بـر روي عـوامل ويژه داشته اند.
اين عوامل عبارتند از:
- تقليد
- تقويت
- تقويت جانشيني
- تبادل اجتماعي

کاربرد نظريه محرک – پاسخ درتبيين ماجراي راسپوتين

هر حمله هموفيلي آلکسي کوچک يک محرک بود
پاسخ همراه بودن راسپوتيـن با کـودک موجب قطع حمله بيماري مي شد.
فراخواندن راسپوتين تقويت مي شد.
پيروي از توصيه هاي راسپوتين در زمينه هاي ديگر توسط خانواده سلطنتي بر اساس مفهوم تعميم محرک صورت مي گرفت
دوام تعامل راسپوتين و تزارينا بر طبق مفروضه تبادل اجتماعي بود

ب - نظريه هاي شناختي
(گشتالت)

گشتالت: واژه هاي آلماني به معني شکل ، هيات يا الگو است.
مفروضات:
کل چيزي بيش از مجموعه اجزاء خود است
رفتار حالتي يکپارچه دارد و هدفدار است.
فرآيندهاي ادراکي مرکزي (در سيستم عصبي و مغز) در يادگيري نقش کليدي دارند.
مغز احساس و ادراک ما را به شکل يک ساخت شناختي سازمان مي دهد.
اثر هاله اي
نظريه اسناد ---> نظريه تعادل

کاربرد نظريه گشتالت براي تبيين مورد راسپوتين

1) استفاده از اصول «نيکو پرازندن» و «ترميم» براي پذيرش نظرات راسپوتين توسط تزارنيا
2) استفاده از نظريه «ناهماهنگي شناختي»
3) استفاده از نظريه «تعادل» يا نظريه «اسناد»

ج) نظريه ميداني
(کورت لوين)

فرض بنيادي:
رفتار (Behavior) تابعي است از شخص (Person) و محيط (Enviornment)
( B = f ( p , E
رفتار خود

رفتار خود

خصوصيات دروني:
1- خصوصيات دروني (توارث توانائيها شخصيت وضع سلامت و غيره )
2- موقعيت اجتماعي که در آن لحظه در آن قرار دارد( حضور يا عدم حضور ديگران ميزان ممانعت از رسيدن خود به هدف نگرش جامعه نسبت به رفتار خود )

فرض دوم:

رفتار خود در يک ميدان وقوع پيدا مي کند که اين ميدان رفتارهاي ديگر خود و جنبه هاي ديگر محيط را شامل مي شود.
بنيادي ترين اصطلاح نظريه ميداني : فضاي زندگي
اصطلاحات مهم: (اينجا و اکنون ) - (نظام کنش )

کاربرد نظريه ميداني براي تبيين مورد راسپوتين:

1) تبيين بر اساس ترسيم فضاي زندگي تزارينا حاوي اين عوامل بود: الف) يک نظام تنش بر طرف نشده که او را به سوي تحويل دادن يک وارث ذکور سالم هدايت مي کرد.
ب ) سد شدن راه رسيدن به اين هدف به وسيله بيماري آلکسي
ج) نيروهاي وارده بر الکساندرا براي حرکت دادن او در جهت هدف خود

2) استفاده از مفهوم تعارض ها

د) نظريه روانکاوي
«زيگموند فرويد»
توجه به ساختار و چگونگي رشد شخصيت
مراحل رشد

ساختار شخصيت از نظر فرويد

کاربرد نظريه روانکاوي براي تبيين مورد راسپوتين

1) بررسي مراحل رشد الکساندرا
2) توجه به شخصيت الکساندرا
الف - شخصيت اقتدار طلب
ب - خود ضعيف و فراخود قوي
ج - استفاده از مکانيسم فرافکني

هـ) نظريه نقش
تعريف نقش:
نقش عبارت است از مجموعه اي از رفتارها که براي فرد با يک موقعيت خاص و در يک زمينه اجتماعي خاص مناسب باشد.

مفاهيم نظريه نقش:

انتظارات نقش
تعارض نقش ( تعارض بين نقشي - تعارض درون نقشي )
کاربرد نظريه نقش براي تبيين مورد راسپوتين

1) تبيين بر اساس انتظارات نقشي راسپوتين و الکساندرا از يکديگر
2) تضاد رفتار با انتظارات نقشي در مورد راسپوتين

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: